Những lời răn dạy của người xưa dành cho nghề thầy thuốc
Trăm năm trong cõi người ta,
Chữ nghèo chữ bệnh khéo là hiệp nhau
Trải qua một cuộc bể dâu,
Những điều trông thấy mà đau đớn lòng.
(Tập Kiều)
Trong bao nhiêu thứ nghề trong thiên hạ, nghề làm thầy thuốc luôn chiếm một vị trí quan trọng và đáng kính nể. Nghề thầy thuốc là “cứu nhân độ thế” nên luôn phải hết lòng và đặt chữ Tâm lên hàng đầu.
Sau đây là một số câu nói hay ca ngợi và cũng là răn dạy về nghề thầy thuốc:
1. Những lời răn dạy về y đức
1.1. Cứu một mạng người hơn xây bảy tòa tháp
Nguyên văn: Cứu nhân nhất mệnh thắng tạo thất cấp phù đồ
Dịch nghĩa:
Dù xây chín bậc phù đồ,
Không bằng làm phúc cứu cho một người.
Câu nói có nghĩa là cứu sống được một mạng người còn quý hơn xây bao nhiêu là phù đồ cao lộng lẫy vậy. Trên đời này, không có gì quý giá bằng sinh mạng con người. Nghề thầy thuốc là để cứu người, câu nói thể hiện sự cao cả của người thầy thuốc và những điều tốt đẹp lớn lao mà họ mang lại.
Thảo dược ngâm chân của người Dao Đỏ giúp điều trị nhức mỏi, tê bại chân tay, trị mồ hôi chân tay
1.2. Lương y như từ mẫu
Người thầy thuốc, nếu gặp những bệnh nhân nguy cấp, đều phải tận tâm cứu chữa và ân cần lo lắng, cũng nhiều khi cần phải giảng giải, dặn dò bảo ban săn sóc cho bệnh nhân.
Gặp bệnh nhân nhà nghèo thiếu thốn, thầy thuốc cũng nên đặt cách thi ân. Ngoài việc cho đơn để cứu bệnh cũng cần phải giúp đỡ phần nào, thế mới đúng lương y cũng như là từ mẫu.
1.3. Chính trực lương tâm
Người làm thầy thuốc không nên thiên vị giàu nghèo, không nên quá thiên về giai cấp, không cứ thân sơ, để khỏi trái với đức hiếu sinh của tạo hóa.
Tư cách của thầy thuốc cần phải giữ cho thanh cao, chính đáng. Như trường hợp thăm bệnh đàn bà, con gái, nữ tu sĩ, ni cô thì ân cần xem xét, nhưng bao giờ cũng phải đàng hoàng, khi xem bệnh nên có người bên cạnh coi chừng các lễ.
1.4. Giúp người là phận sự
Công việc của người thầy thuốc là phải giúp người, phải coi như là phận sự. Việc làm thuốc, thường trực ở phòng mạch, hay gần bệnh nhân luôn, không nên đi chơi phiếm xa xôi, phải ở nhà xem sách vở, học hỏi thêm mãi lên. Vả lại mình cần phải ở nhà luôn để lỡ khi có bệnh nhân khẩn cấp, người bệnh khỏi phải chờ đợi mất công, như thế mới tỏ ra người thiện chí.
Người giàu lương tâm luôn cần nuôi những đức tính hồn hậu, lúc nào cũng có thể thư tâm để dễ nghe mọi thứ từ bệnh nhân, để tiếp đón mọi người bệnh tật đau thương, phải nhiệt tình vui vẻ giúp đỡ mọi người.
1.5. Không tham tiền bạc
Người làm nghề thầy thuốc nhưng đừng như làm nghề buôn, chỉ chăm việc lấy tiền của bệnh nhân làm đầu. Rồi lại dùng ngôn từ xảo trá về y thuật mà ba hoa với người bệnh để thu tiền.
Làm thầy thuốc mà cốt để bán thuốc cho chạy, bán ra cho nhiều để lấy nhiều tiền. Bệnh không chữa nổi cốt khéo nói là ăn thua. Sống chết mặc bay tiền thầy bỏ túi. Nếu có những hành vi như vậy thì đừng theo nghề thầy thuốc mà có tội với đời.
2. Những lời răn dạy về y lý
2.1. Lương y như lương tướng
Người làm thầy thuốc dùng thuốc chữa bệnh cũng như làm tướng dụng binh đánh giặc, biết phán đoán cho rõ ràng, và cũng phải dùng trí khôn ngoan mới điều khiển nổi được thuốc thang chữa bệnh, thật không khác nào ông tướng cầm quân khi ra trận.
Hoặc có khi dùng cả đại binh đánh thẳng vào, hoặc có khi dùng mưu mẹo đem ít quân mà chế thắng, hoặc đào hào sâu, đắp lũy cao, lấy thế thủ làm chiến, hoặc xây lưng vào vách thành, đánh một trận quyết liệt lấy thế chiến làm thủ, hoặc hoãn hoặc gấp, hoặc xung hoặc đột.
Mỗi căn bệnh đều có phương pháp tiết chế ở đây vậy.
Nước lá tắm của người Dao Đỏ Daodo dành cho phụ nữ giúp phục hồi sức khỏe, đẹp da
2.2. Phải dùng loại thảo dược tốt nhất
Khi dùng thuốc cho người bệnh, nên chọn những thứ thuốc chân chính, thuốc tốt thì dùng mới hay, mới có giá trị, không nên quản giá cả cao thấp mà làm sai lạc cả sức thuốc hay.
Phép bào chế phải theo đúng như phương pháp. Nếu trong đơn thuốc có vị độc hoặc phải kiêng cữ ăn uống, phải chú thích dặn dò cặn kẽ phân minh.
2.3. Không được tự ý, liều lĩnh
Lực mình không chữa nổi bệnh trọng mà dám giữ lấy chữa liều, dùng người bệnh làm vật thí nghiệm, đó là những thầy thuốc không có lương tâm vậy, làm trái cả thiên đạo và nhân đạo.
Nếu những người có ý như thế thà không học thuốc còn hơn, hoặc có cố làm, thì rồi cũng bị xã hội coi thường.
2.4. Không thể truyền dạy bằng vài lời nói
Y giả ý dã, khả dĩ ý hội bất khả dĩ ngôn truyền: Về y học, nếu biết chỗ trọng yếu của nó thì một lời nói là đủ, còn không biết chỗ trọng yếu của nó thì vẫn thấy lưu tán vô cùng. Phải dùng ý để lĩnh hội chứ không dùng lời để truyền thụ.
Thế nên nghề làm thuốc không phải dễ nhưng cũng không khó vậy. Nghề thầy thuốc chỉ có thể lấy lí trí và sự sáng suốt mà xét rõ bệnh tình chứ không thể nào dùng vài lời nói mà truyền hết cho nhau được.
Lá tắm người Dao Đỏ Vip chuẩn vị và đủ vị bài thuốc tắm Dao Đỏ
2.5 Cần rèn kinh nghiệm, đồng thời biết kết hợp Đông - Tây
Làm thầy thuốc học hành sách vở đã đành, nhưng cũng phải có rất nhiều kinh nghiệm. Có ông thầy nói thì hay mà làm thì dở. Người bệnh chỉ biết quý ông thì chữa giỏi, chứ không quý ông thầy nói giỏi, vì thế người học làm thầy thuốc cũng cần phải rút ở kinh nghiệm ra nhiều.
Trong xu thế ngày nay, kết hợp giữa Đông y và Tây y là một tất yếu. Mỗi nền y học có những ưu điểm và thế mạnh riêng. Có nhiều điểm, Đông y và Tây y đã bổ chính cho nhau. Và xét ra đến cùng, Đông y hay Tây y cũng cùng một mục đích nhắm vào chỗ cứu người bệnh tật ốm đau, được như thế chúng ta sẽ có một nền y học phát triển và vững mạnh.
Lá xông vùng kín điều trị nấm ngứa, viêm nhiễm, khí hư bạch đới, giúp se khít hơn
Xem thêm