Xoa bóp trị bệnh cảm cúm kết hợp thảo dược ngâm chân và nước tắm Dao Đỏ
Để trị cảm cúm theo Đông y, có thể áp dụng xoa bóp chữa cảm cúm tại các huyệt vị như Ấn đường, Phong trì để giải cảm. Kết hợp với thảo dược ngâm chân Dao Đỏ giúp khu phong hàn và nước tắm Dao Đỏ để sát khuẩn, thư giãn, hỗ trợ phục hồi nhanh và phòng bệnh hiệu quả.
I. Tổng quan về bệnh cảm cúm trong quan niệm Đông Y
Bệnh cảm cúm, trong y học cổ truyền còn được gọi là "Thượng phong” hoặc “Ngoại cảm”, là một chứng bệnh thường gặp khi khí hậu giao mùa. Bệnh chủ yếu xuất hiện vào ba mùa Xuân, Thu, Đông, khi phong hàn hoặc phong nhiệt từ môi trường bên ngoài thừa cơ xâm nhập vào cơ thể. Thời gian mắc bệnh thường ngắn ngày.
Nguyên nhân căn bản thường bắt nguồn từ chính khí hư suy, tức là sức đề kháng của cơ thể bị giảm sút. Những lúc lao động quá sức, tinh thần mệt mỏi, hoặc cơ thể bị nhiễm lạnh đột ngột, vệ khí bên ngoài suy yếu không thể chặn đứng tà khí, khiến chúng thừa cơ xâm phạm vào phần biểu (da, lông, cơ) và phần phế (phổi, đường hô hấp).
Theo lý luận Đông y, phế chủ bì mao, khai khiếu ra mũi. Khi ngoại tà (phong, hàn, nhiệt) xâm nhập, chúng thường công phạt vào phần biểu, gây ra các triệu chứng như sợ gió, sợ lạnh, sốt, đau đầu, đau mình mẩy. Đồng thời, do phế khí bị tà khí ủng trệ, chức năng tuyên giáng thất thường, dẫn đến ho, hắt hơi, chảy nước mũi, nghẹt mũi, đau họng.
Tùy theo tính chất của tà khí mà bệnh được chia thành hai thể chính:
- Thể Phong hàn (biểu hiện sợ lạnh rõ, không hoặc ít mồ hôi, nước mũi trong loãng, đờm trắng loãng).
- Thể Phong nhiệt (biểu hiện sốt rõ, sợ gió, họng đau đỏ, nước mũi vàng đặc, đờm vàng đục).
Việc điều trị cảm cúm theo Đông y không chỉ nhằm trục tà ra ngoài mà còn chú trọng phù chính, tức là nâng cao chính khí để cơ thể tự điều chỉnh và phòng ngừa tái phát. Trong đó, các phương pháp không dùng thuốc như xoa bóp chữa cảm cúm (bấm huyệt, day ấn), kết hợp với liệu pháp hỗ trợ từ bên ngoài như thảo dược ngâm chân và nước tắm Dao Đỏ đã chứng minh hiệu quả qua hàng trăm năm kinh nghiệm lâm sàng.
II. Phương pháp xoa bóp chữa cảm cúm: Kỹ thuật và huyệt đạo trọng yếu
Xoa bóp chữa cảm cúm là một nghệ thuật chữa bệnh tinh tế, dựa trên nguyên lý thông kinh hoạt lạc, khu tà phù chính. Bằng động tác day, ấn, xoa, vuốt lên các huyệt vị đặc hiệu, phương pháp này giúp kích thích cơ chế tự phục hồi, giải trừ tà khí đang uất trệ tại kinh lạc và phần biểu, từ đó làm giảm nhanh các triệu chứng khó chịu. Dưới đây là quy trình bài bản và chi tiết:
Chuẩn bị và nguyên tắc chung: Người thực hiện nên rửa tay sạch, giữ ấm bàn tay. Người bệnh nằm hoặc ngồi ở tư thế thoải mái, thư giãn toàn thân. Khi tác động lên huyệt, lực cần từ nhẹ đến mạnh, động tác đều đặn, tập trung. Quan trọng nhất là cảm giác "đắc khí" nơi huyệt – cảm giác căng tức, tê trướng lan tỏa nhẹ – chứ không phải đau buốt. Nếu thấy đau nhiều, cần giảm lực.
Phương pháp xoa bóp:
1. Vuốt huyệt Ấn Đường (Giữa hai chân mày): Dùng ngón tay cái hoặc ngón trỏ và giữa của hai tay, đặt nhẹ lên điểm giữa hai đầu chân mày. Vuốt nhẹ nhàng từ dưới lên trên, hướng về đường chân tóc trước, khoảng 30-50 lần. Động tác này giúp khai thông khí ở vùng đầu, giảm đau đầu, nghẹt mũi, tạo cảm giác thư thái.
2. Vuốt trán: Dùng 2 ngón tay cái hoặc ngón tay trỏ, vuốt từ giữa trán sang 2 bên cuối huyệt Thái dương khoảng 30 lần
3. Day huyệt Nghinh hương
Dùng hai đầu ngón tay giữa day vào huyệt Nghinh hương cách hai bên cánh mũi nửa thốn khoảng 50 lần
4. Day huyệt Thái dương
Dùng 2 ngón tay cái hoặc ngón giữa, day vào huyệt Thái dương ở cuối mi mắt khoảng 50 lần. Khi day, đặt phần mềm của ngón tay vào đúng huyệt vị day đi day lại, không nên dùng móng tay sắc hoặc ngón tay cọ sát quá mạnh làm hỏng tổ chức da mặt.
5. Vuốt về phía sau Thái dương
Dùng mặt vân 2 ngón tay cá, từ hai bên huyệt Thái dương theo phía trên diềm tai vuốt về phía sau khoảng 30 lần.
6. Day huyệt Phong Trì (Ở đáy hộp sọ, hai bên cột sống cổ):
Dùng hai ngón tay cái ấn nhẹ vào hai hố lõm ngay dưới xương sọ, phía sau gáy, nơi cơ thang và cơ ức đòn chũm gặp nhau. Day nhẹ nhàng theo chiều kim đồng hồ khoảng 15-20 lần mỗi bên. Huyệt Phong Trì là cửa ngõ đón phong tà, day huyệt này có tác dụng trừ phong, giải biểu, giảm đau đầu, cứng cổ, sợ lạnh vô cùng hiệu quả.
7. Day huyệt Khúc Trì (Ở đầu lằn chỉ khuỷu tay khi gập lại):
Gập cánh tay lại, tìm điểm cuối của nếp gấp khuỷu tay. Dùng ngón tay cái day mạnh dần vào huyệt này, mỗi bên khoảng 30 lần. Khúc Trì là huyệt hợp thuộc kinh Đại Trường, có tác dụng thanh nhiệt, giải biểu, giảm sốt và tăng cường sức đề kháng toàn thân, đặc biệt hữu hiệu với thể phong nhiệt.
8. Bấm huyệt Hợp Cốc (Vùng mô giữa ngón cái và ngón trỏ):
Khép bàn tay lại, tìm điểm cao nhất của khối cơ nối giữa xương bàn tay ngón 1 và ngón 2. Dùng ngón cái tay đối diện bấm mạnh vào, kết hợp day nhẹ. Bấm mỗi bên 10-15 lần, lực mạnh dần. Huyệt Hợp Cốc được mệnh danh là "huyệt tổng đạo" cho các bệnh ở vùng đầu mặt, có công năng tuyên tán phong tà mạnh mẽ, giảm đau đầu, đau họng, nghẹt mũi. Lưu ý không bấm huyệt này cho phụ nữ có thai.
III. Liệu pháp hỗ trợ toàn diện: Thảo dược ngâm chân và nước tắm Dao Đỏ
Để tăng cường hiệu quả của xoa bóp chữa cảm cúm, việc kết hợp với các liệu pháp hỗ trợ từ bên ngoài là vô cùng quan trọng, giúp tác động toàn diện và đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Thảo dược ngâm chân - Phương pháp dẫn hỏa quy nguyên:
Ngâm chân với nước thảo dược ấm là một phương pháp trị liệu đơn giản nhưng cực kỳ hiệu nghiệm trong Đông y, đặc biệt với thể cảm phong hàn. Theo thuyết kinh lạc, lòng bàn chân là nơi hội tụ của nhiều kinh mạch và huyệt vị quan trọng, đặc biệt là huyệt Dũng Tuyền (thuộc kinh Thận).
Khi ngâm chân với nước nóng có pha các thảo dược ngâm chân người Dao Đỏ sẽ tạo ra tác dụng:
Ôn thông kinh lạc: Hơi nóng và dược tính từ thảo dược thẩm thấu qua da, giúp khai thông các kinh mạch bị bế tắc, đưa khí ấm lên toàn thân.
Phát hãn khu hàn: Giúp cơ thể toát ra một ít mồ hôi, đây chính là con đường quan trọng để đưa phong hàn tà khí ra ngoài theo đường lỗ chân lông (biểu).
Dẫn hỏa hạ hành: Giúp điều hòa khí huyết, giảm các chứng đau đầu, cảm giác nóng bừng mặt do khí nghịch lên trên.
Cách thực hiện: Dùng thảo dược ngâm chân người Dao Đỏ, dạng nước cô đặc hoặc dạng bột, hòa với nước ấm 40-45°C (cảm giác chân chịu được, ấm vừa phải). Ngâm chân trong 15-20 phút, đến khi trán hơi ẩm mồ hôi là được. Lau khô chân ngay và đi tất ấm. Nên thực hiện vào buổi tối trước khi đi ngủ.
Nước tắm Dao Đỏ - Bí quyết phòng bệnh và phục hồi:
Nước tắm Dao Đỏ là một phương pháp trị bệnh độc đáo của đồng bào người Dao Đỏ ở vùng vúi phía Bắc, thường được dùng để phòng ngừa và hỗ trợ điều trị cảm mạo, đau nhức xương khớp.
Công dụng:
Nước tắm này có tác dụng sát khuẩn nhẹ ngoài da, thông thoáng lỗ chân lông, khu phong trừ thấp, giảm đau nhức cơ thể do cảm cúm, đồng thời mang lại cảm giác thư giãn, dễ chịu.
Cách sử dụng:
- Với dạng nước cô đặc, bạn chỉ cần pha với nước ấm 38- 40 độ rồi dùng, nếu tắm bồn mỗi bồn thông thường pha 250 ml thuốc, nếu tắm chậu mỗi chậu pha khoảng 5o ml thuốc cô đặc Daodo.
- Với dạng lá, bạn dùng gói Lá thuốc tắm người Dao Đỏ Linh Sơn đun sôi kĩ trong khoảng 1 giờ rồi pha tắm.
Lưu ý:
- Không hòa nước tắm người Dao Đỏ với nước lạnh.
- Không nên dùng chung với sữa tắm, dầu gội đầu.
- Tắm trong phòng kín gió.
- Không cần tráng lại bằng nước thường
IV. Kết luận và lời khuyên trong phòng trị bệnh
Sự kết hợp giữa xoa bóp chữa cảm cúm, thảo dược ngâm chân và nước tắm Dao Đỏ tạo thành một phác đồ điều trị tại nhà toàn diện, an toàn và ít tốn kém. Các phương pháp này bổ trợ cho nhau: Xoa bóp tác động trực tiếp lên huyệt vị để điều chỉnh công năng tạng phủ; ngâm chân giúp khu tà từ gốc (bàn chân) và hỗ trợ phát tán ra ngoài; tắm thảo dược giúp làm sạch, thư giãn toàn thân và củng cố hàng rào phòng vệ ngoài da.
Tuy nhiên, cần ghi nhớ:
- Các phương pháp trên phát huy hiệu quả cao nhất với cảm cúm thể nhẹ, mới phát.
- Đối với thể bệnh nặng, sốt cao, hoặc người có bệnh nền mãn tính, cần thăm khám thầy thuốc để có chẩn đoán và phác đồ phù hợp.
- Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Hãy luôn giữ ấm cơ thể khi trời lạnh, tăng cường vận động, ăn uống đủ chất để nuôi dưỡng chính khí. Khi có dịch, cần đeo khẩu trang, hạn chế đến nơi đông người.
Việc gìn giữ và ứng dụng những tinh hoa của y học cổ truyền như xoa bóp chữa cảm cúm, kết hợp với thảo dược ngâm chân và nước tắm Dao Đỏ không chỉ là cách chữa bệnh thông minh mà còn là sự trân quý một di sản văn hóa sức khỏe quý báu của dân tộc.
Xem thêm