Cây Gối hạc có tên khoa học là Leea rubra Blume ex Spreng, thuộc họ Gối hạc (Leeaceae) là cây thuốc được sử dụng trong y học cổ truyền ở nhiều quốc gia như Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ... Ở nước ta, Gối hạc phân bố rộng khắp từ những cánh rừng Tây Bắc đến Tây Nguyên, cây được tìm thấy ở khu vực núi đá Hoà Bình, Ninh Bình, Lạng Sơn, Quảng Ninh, các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên, đảo Phú Quốc.
Rễ và thân Gối hạc là vị thuốc nam được sử dụng trong y học cổ truyền để chữa sưng tấy, phong thấp sưng đầu gối. Ngoài ra, rễ sắc cho phụ nữ mới sinh giúp ăn uống ngon miệng. Hạt trị giun đũa và sán sơ mít.
Hiện nay, vị thuốc Gối hạc được sử dụng rất phổ biến trong dân gian cũng như trong hệ thống các bệnh viện y học cổ truyền của Việt Nam để điều trị các bệnh đau nhức xương khớp, tê thấp, chữa sưng tấy (chứng bệnh có tỷ lệ người mắc khá cao ở nước ta). Vị Gối hạc cũng đang được xem xét đưa vào danh mục vị thuốc thiết yếu của Việt Nam.
Mô tả
Cây Gối hạc là một loại cây gỗ nhỏ. Chúng thường mọc thành bụi dày, thẳng đứng có chiều cao từ 1 – 1,5m. Dược liệu phân thành nhiều cành. Thân dược liệu có hình zic zắc, tiết diện tròn, tồn tại với 6 – 7 cạnh lồi. Thân non chứa dịch nhầy, có màu xanh lục, xuất hiện nhiều chấm với màu tía. Gốc lóng phù to, có màu tía và có lông mịn màu trắng nhưng không nhiều. Khi già thân có màu xám đen, sần sùi. Lá dược liệu thường mọc cách nhau, có chất nhầy, kép lông chim 2 – 3 lần. Lá chét 3 -7.
Phiến lá hình bầu dục thuôn, có gốc nhọn hoặc tròn, đầu có đuôi nhọn. Lá có chiều rộng từ 4 – 6cm, chiều dài từ 9 – 12cm. Mặt trên của lá có màu xanh lục sậm, mặt dưới của lá xuất hiện với màu nhạt hơn. Gân lá có lông ngắn, mép lá có răng cưa nhọn.
Lá kèm là hai phiến mỏng, có chiều dài từ 10 – 30mm, chiều rộng 3 – 5mm. Chúng dính vào hai bên dáy của cuống lá. Cụm hoa ngù, mọc đối diện với lá ở phía ngọn cành, có cuống màu đỏ hoặc không có cuống. Cuống dài 1,5 – 2,5cm, có rãnh dọc trên bề mặt và có nhiều lông mịn.
Quả dược liệu có đường kính từ 6 – 7mm, hạt 4 – 6 và có chiều dài 4mm. Quả khi chín sẽ có màu đen. Mùa hoa quả vào tháng 5 – 10.
Theo Đông y
Cây Gối hạc có tính mát, vị ngọt đắng. Quy vào 3 kinh phế, tỳ và vị.
Theo Y học cổ truyền, cây gối hạc có tác dụng tiêu trừ sưng tấy, giúp cải thiện triệu chứng đau nhức, khó chịu do các bệnh xương khớp gây ra, trong đó có bệnh viêm khớp và phong thấp.
Ngoài ra, cây Gối hạc có tác dụng lưu thông khí huyết giúp máu lưu thông và vận chuyển đến nuôi các khớp xương rất tốt, từ đó, thúc đẩy quá trình hồi phục, ngăn ngừa và làm chậm quá trình hủy hoại xương.
Tác dụng kháng viêm giúp kiểm soát quá trình viêm nhiễm, ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra.
Ngoài ra, trong y học hiện đại, theo những nghiên cứu được công bố gần đây. Người ta đã dung dịch chiết từ thân, rễ, lá cây gối hạc và thử nghiệm chúng đối với chuột bạch và đi đến những kết luận sau:
- Thông qua các thí nghiệm đánh giá tác dụng giảm đau, chống viêm trên chuột đã chứng minh được tính khoa học của việc sử dụng rễ Gối hạc để chữa tiêu sưng, xung huyết và tê thấp, đau nhức xương khớp trong dân gian.
- Chiết xuất từ rễ, thân và lá gối hạc có khả năng chống oxy hóa mạnh
- Cao rễ và thân gối hạc có tác dụng chống viêm, giảm đau.
- Theo kinh nghiệm dân gian bộ phận dùng là rễ Gối, thân gối hạc, nhưng khi thử tác dụng của dịch chiết lá Gối hạc vẫn cho tác dụng tốt. Cao chiết ethanol lá Gối hạc cũng thể hiện tác dụng tốt trong các thí nghiệm đánh giá tác dụng giảm đau ngoại vi, chống viêm cấp và chống viêm mạn (thậm chí còn tốt hơn so với cao ethanol rễ). Các kết quả này gợi mở ra những hướng mới trong nghiên cứu giúp khai thác bền vững và hiệu quả dược liệu Gối hạc.
Thảo dược ngâm chân của người Dao Đỏ Daodo cũng góp phần tiêu trừ phong thấp, đau nhức xương khớp và chứng mất ngủ
1. Cách sắc uống: ngày dùng 15 - 20g (củ hoặc thân cành khô) sắc với 1,2 lít nước uống trong ngày.
2. Cách ngâm rượu gối hạc: 1kg củ khô, cây khô ngâm với 3 - 4 lít rượu, ngâm 1 tháng là dùng được. Ngày uống 2 - 3 ly nhỏ trong mỗi bữa ăn (rượu gối hạc thường được sử dụng cho những bệnh nhân bị đau nhức xương khớp và phong tê thấp).
Liên hệ đặt mua:
Địa chỉ: số 101/293 phố Tân Mai, Hoàng Mai, Hà Nội
SĐT: 0912944324, 0356150986
Ship hàng toàn quốc
Sản phẩm liên quan
190.000đ
135.000đ
80.000đ
175.000đ
175.000đ
200.000đ
350.000đ
150.000đ
450.000đ
600.000đ
350.000đ
350.000đ
200.000đ
Xem thêm